Narkolepsi Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Uyku hastalıkları: narkolepsi, katapleksi

NARKOLEPSİ NEDİR?

Uyku hastalığı olarak bilinen narkolepsi, gündüzleri aşırı uyku hali kendisini gösteren ve sinir sistemi ile ilgili olan bir hastalıktır. Kronik özellikler sergileyen Narkolepsi bazı durumlarda çok zor fark edilir. Uyku bozukluğu belirtileri genel olarak kolaylıkla tespit edilebilir.

Uyku, günlük rutinin bir parçası olduğundan, narkolepsi uyku hali rutin arasında ilk başta fark edilmeyebilir.

Narkolepsi Tipleri Nelerdir?

Tip 1 ve tip 2 olmak üzere ikiye ayrılır. Narkolepsi tip 1; güçlü duygular sonucunda tetiklenebilen ani kas tonusu kaybıdır. Bu duruma katapleksi adı verilir. Yani Narkolepsi tip 1’de katapleksi durumlarının görülmesi söz konusudur.

Tip 2’de ise katapleksi durumu görülmeden ortaya çıkan semptomlar söz konusudur.

Narkolepsi Belirtileri ve Tanı Yöntemleri

Uyku bozukluğu hastalığının birden fazla belirtisi vardır. Hastalığın ortaya çıkmasından sonra belirtilerde artış gözlemlenebilir. Bazı kişilerde ise ömür boyu devam eden belirtileri gözlemlemek mümkündür. Uyku bozukluğu testi ile tanı yöntemleri belirlenebilir.

Bazı durumlarda birey gün boyunca odaklanma sorunları yaşayabilir. Sürekli olarak uykulu olma hali hastalığın en belirgin özelliklerindendir. Narkolepsi sorunu olan kişiler, herhangi bir yerde ya da herhangi bir anda uykuya dalabilirler. Bu kişiler hastalıktan dolayı durumlarını kontrol edemezler.

Katapleksi, ani kas tonusu kaybı hastalığın bir başka belirtisidir. Konuşma bozuklukları, birçok kasın tamamen zayıflaması gibi fiziksel değişikliklere neden olur. Mesela birey güldüğünde boyun kaslarındaki tonuyu kaybedebilir ve bu yüzden kafası kontrolsüz bir biçimde sarkabilir.

Belirtilerin görülme sıklığı kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişiler gün içerisinde birden fazla atak geçirebilirken, bazı kişilerde gün içerisinde görülmeyebilir.

Uyku felci durumu da hastalığın bir başka belirtisidir. Bireyler uykuya daldıklarında geçici olarak hareket edemez ve konuşamazlar. Bu durum kişiden kişiye bazen birkaç saniye bazen de birkaç dakika boyunca devam eder.

Rem uykusunda meydana gelen bazı değişiklikler de narkolepsi belirtilerindendir. Narkolepsi hastası olan kişiler, Rem uykusunda 15 dakika sonra yani çok hızlı bir şekilde dalabilirler. Birey Rem uykusunda halüsinasyon görmeye başlar.

Bazı vakalarda nadir de olsa; nefes almanın durması, huzursuz bacak sendromu ve insomnia gibi belirtiler görülebilir.

Katapleksi hangi uyku bozukluğunda görülür sorusunun cevabı narkolepsidir.

Katapleksi Nedir? Katapleksi Tedavi Yöntemleri

Sinir sisteminden kaynaklanan ve kas esnemezliğine yol açan semptomdur. Katapleksi neden olur sorusunun cevabı çok çeşitli olabilir. Bazı durumlarda Narkolepsi hastalığı bu duruma neden olurken, bazı durumlarda Parkinson hastalarında da bu durum görülebilir. Uyku bozukluğu neden olur sorusunun cevabı nispeten narkolepsi ve diğer hastalıklar olabilir.

Katapleksi Tedavisi Var mı?

Katapleksi tedavisinde; katapleksi ilaçları, kas gevşeticiler, narkolepsi ilaçları kullanılmaktadır.

Psikoterapi ve narkolepsi tedavileri de hastalığın iyileştirilmesinde yaygın olarak kullanılır. Nöroloji alanında uyku bozuklukları tedavisi yöntemleriyle de hasta tedavi edilmeye çalışılır.

Uyku Hastalıkları Tedavisinde Nasıl Yol İzlenmeli? 

Tedavi görmek isteyen; insanlar uyku testi merkezlerine, göğüs hastalıkları bölümüne, nöroloji servisine başvurarak tedavi sürecini başlatabilirler.

Katapleksi hastalığının tedavisi artık ülkemizde mümkündür. Gelişmiş yöntemlerle hastalığın semptomları hafifletilebilmekte, hastalar normal hayatlarına devam edebilmektedirler.

Narkolepsi ve Katapleksi tedavisi için günlük yaşamınızdaki belirtileri dikkate almalı ve vakit kaybetmeden doktora başvurmalısınız.

Önceden Katapleksi hastalığı ciddi olmasına karşın, günümüzde ülkemizde ilaç tedavisi uygulanarak hastalığın olumsuz etkileri ciddi oranda giderilmektedir.

REFERANSLAR:

  1. Nishino S. Clinical and neurobiological aspects of narcolepsy. Sleep Med 2007; 8:373-399.
  2. Billard M. Narcolepsy: current treatment options and future approaches. Neuropsychiatr Dis Treat 2008; 4:57-566.
  3. AkintomideGS,RickardsH.Narcolepsy: a review.Neuropsychiatr Dis Treat 2011; 7:507-518.
  4. American Academy of Sleep Medicine. The International Classification of Sleep Disorders, Diagnostic and Coding Manual. Second Ed. Westchester, IL: American Academy of Sleep Medicine, 2005.
  5. Fahn S, Jankovic J. Phenomenology and clinical approach in movement disorders. In: Fahn S, Jankovic J, eds. Akbostancı C, çeviri editörü. Hareket Bozukluklar: İlkeler ve Uygulamalar. Bölüm 1. İstanbul: Veri Medikal Yayıncılık; 2008, 1-42
  6. Brewin, Ch. R., & Andrews, B. (1998). Recovered memories of trauma: Phenomenology and cognitive mechanisms. Clinical Psychology Review, 18, 949–970
  7. Diehl, B. J. M., Meyer, H. K., Ulrich, P., & Meinig, G. (1989). Mean hemispheric blood perfusion during autogenic training and hypnosis. Psychiatry Research, 29, 317–318.
  8. Gallup, G. G., & Maser, J. D. (1977). Tonic immobility: Evolutionary underpinnings of human catalepsy and catatonia. In J. D. Maser & M. E. P. Seligman (Eds.), Psychopathology: Experimental models (pp. 334–357). San Francisco: W. H. Freeman.
  9. Grond, M., Pawlik, G., Walter, H., Lesch, O. M., & Heiss, W.-D. (1995). Hypnotic catalepsy-induced changes of regional cerebral glucose metabolism. Psychiatry Research: Neuroimaging, 61, 173–179.